lemonara
lemonara

lemonara

مبانی نظری و پیشینه تحقیق بودجه و تصویب واجرای آن

مبانی نظری وپیشینه تحقیق بودجه وتصویب واجرای ان
دسته بندی مدیریت
بازدید ها 37
فرمت فایل docx
حجم فایل 83 کیلو بایت
تعداد صفحات فایل 56
مبانی نظری و پیشینه تحقیق بودجه و تصویب واجرای آن

فروشنده فایل

کد کاربری 4674
کاربر

جزئیات:

توضیحات: فصل دوم پژوهش کارشناسی ارشد و دکترا (پیشینه و مبانی نظری پژوهش)

همراه با منبع نویسی درون متنی به شیوه APA جهت استفاده فصل دو پایان نامه

توضیحات نظری کامل در مورد متغیر

پیشینه داخلی و خارجی در مورد متغیر مربوطه و متغیرهای مشابه

رفرنس نویسی و پاورقی دقیق و مناسب

منبع : انگلیسی و فارسی دارد (به شیوه APA)

فهرستـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

بخش اول: مبانی نظری تحقیق

21

2-1) تاریخچه بودجه

2-1-1) تعاریف بودجه

2-1-2) تعاریف بودجه از دیدگاه قانونی

2-1-3) مراحل بودجه ریزی در ایران

2-1-3-1) مرحله تهیه ، تنظیم و پیشنهاد بودجه

2-1-3-2) مرحله تصویب بودجه

2-1-3-3) مرحله اجرای بودجه

2-1-3-4) مرحله نظارت بر بودجه

2-1-4) بودجه ریزی برنامه ای

2-1-5) نظام بودجه ریزی مدیریت بر مبنای هدف

2-1-5-1) نظام بودجه ریزی مدیریت بر مبنای هدف در امریکا

2-1-6)نظام بودجه ریزی بر مبنای صفر

2-1-7) مزایای بودجه ریزی بر مبنای صفر در مقایسه با بودجه ریزی سنتی

2-1-8) نظام بودجه ریزی بر مبنای صفر در امریکا

2-1-9) نظام بودجه ریزی افزایشی

22

24

24

26

26

28

28

28

28

30

31

33

34

35

37

37

2-1-10) مزایا و معایب بودجه ریزی افزایشی

38

2-2) بودجه ریزی عملیاتی

39

2-2-1) تعریف بودجه ریزی عملیاتی

39

2-2-2)تعریف بوجه عملیاتی از دیدگاه کمیسیون هوور

40

2-2-3) انواع بودجه ریزی عملیاتی

40

2-2-4) مبانی قانونی بودجه ریزی عملیاتی

41

2-2-5) اجرای بودجه عملیاتی

45

2-2-5-1) حسابداری قیمت تمام شده

46

2-2-5-2) روش اندازه گیری کار

2-2-6) تحقق بودجه ریزی عملیاتی

47

48

2-2-7) اهداف بودجه ریزی عملیاتی

49

2-2-8) ویژگیهای بودجه ریزی عملیاتی

50

2-2-9) اصول و مفاهیم هزینه یابی محصول

51

2-2-10) فواید بودجه ریزی عملیاتی

54

2-2-11) الزامات بودجه ریزی عملیاتی

55

2-2-11-1) جلب موافقت و تعهد نقش آفرینان اصلی

55

2-2-11-2) تنظیم برنامه زمانی برای اجرا

55

2-2-11-3) تامین آموزشهای لازم

56

2-2-11-4) بررسی و توسعه برنامه های راهبردی

57

2-2-11-5) ایجاد سیستم اطلاعات و حسابداری قیمت تمام شده

58

2-2-11-6) ارزیابی عملکرد و گزارش نتایج

59

2-2-11-7) فراهم کردن زمینه های مدیریتی

60

2-2-11-8) اقدامات نهایی

2-2-12) موانع بودجه ریزی عملیاتی

2-2-13) بودجه ریزی عملیاتی در موسسه های آموزش عالی

2-2-14) محاسبه هزینه تمام شده فعالیتهای موسسه های آموزش عالی

2-2-15) مشکلات بودجه ریزی عملیاتی در موسسه های آموزش عالی

60

62

63

64

67

بخش دوم : پیشینه تحقیق

70

2-3-1) پژوهش اول

70

2-3-2) پژوهش دوم

71

2-3-3) پژوهش سوم

72

2-3-4) پژوهش چهارم

73

مقدمه:

بودجه نمایانگر همه برنامه ها و فعالیتهای دولت بوده و نقش بسار مهم و حیاتی در توسعه اقتصاد ملی ایفا می کند. با توسعه وظایف دولت و افزایش سریع هزینه های دولتی و پیوند آن با وضع عمومی اقتصاد کشور ، کنترل مخارج، اهمیت خود را از دست داد و نیاز به بهبود در سیستمهای برنامه ریزی، کنترل و مدیریت منابع بخش عمومی مطرح شد تا تصمیم گیرندگان را قادرسازد دید وسیع تری پیدا کرده و اطلاعات وسیعی در مورد نتایج عملکردها و هزینه های اجرای فعالیتها داشته باشند. این موضوع موجب توجه دولتها به اقتصادی بودن ،کارآیی و اثربخشی منابع دولت به عبارتی مدیریت مالی دولت شد.

برقراری این شرایط نیازمند بهبود روشهای بودجه بندی کنونی می باشد. در این میان سیستم بودجه ریزی عملیاتی را می توان برای بازنگری و ارزیابی مدیریت فعالیتهای دولتی مطرح ساخت.وجه تمایز این سیستم با سیستم بودجه ای متداول ،تکیه این سیستم بر اهداف ،نتایج و منابع حاصل از هریک از اقلام هزینه ها و پاسخ دادن به این سئوال است که درآمدهای دولت برای چه کاری خرج می شوند.انتظار می رود که استقرار بودجه ریزی عملیاتی اعمال دولت را شفاف تر و پاسخگوتر سازد. در این پژوهش سعی بر این است که مطابق برنامه چهارم توسعه،دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرری نیز دارای شفافیت بودجه و پاسخگویی بهتر باشد.


بخش اول:مبانی نظری تحقیق

2-1) تاریخچه بودجه :

بودجه از نظر لغوی در قانون مالی ایران از کلمه بوژت فرانسوی ( Bouyette) گرفته و سپس در زبان انگلیسی بنام (Budget) اقتباس شده است و امروزه دیگر متداول فرانسویان نیست . )الماسی،1387 ، 15)

علت این امر آن است که رویه تنظیم بودجه و به تصویب رساندن آن در ابتدا از کشور انگلستان شروع شده است واژه بوجت یک واژه انگلیسی قدیم است و به کیفیت چرمی اطلاق می شده است که وجوه نقد را در آن نگهداری می کردند . بدین جهت ابتدا کیف چرمی که محتوی صورت دخل و خرج دولت انگلیسی بوده و وزیر دارایی انگلیس آنرا با خود به پارلمان می برده و صورتهای مخارج و درآمدهای مملکتی را از آن کیف خارج می کرده و برای نمایندگان پارلمان توضیح می داده که بعدها این واژه را از خود کیف به محتویات آن تغییر معنی داد. .( الماسی، 1387، 15)

بررسی مشکلات پیاده سازی بودجه بندی عملیاتی در بانکهای سپه استان یزد و ارائه راهکار مناسب

مقاله کامل بررسی مشکلات پیاده سازی بودجه بندی عملیاتی در بانکهای سپه استان یزد و ارائه راهکار مناسب در 133 صفحه word قابل ویرایش با فرمت doc
دسته بندی اقتصاد
بازدید ها 43
فرمت فایل doc
حجم فایل 146 کیلو بایت
تعداد صفحات فایل 133
بررسی مشکلات پیاده سازی بودجه بندی عملیاتی در بانکهای سپه استان یزد و ارائه راهکار مناسب

فروشنده فایل

کد کاربری 7466
کاربر

مقاله کامل بررسی مشکلات پیاده سازی بودجه بندی عملیاتی در بانکهای سپه استان یزد و ارائه راهکار مناسب در 133 صفحه word قابل ویرایش با فرمت doc


1-1-مقدمه

استفاده از یک سیستم بودجه ریزی مناسب می تواند بسیار مؤثر باشد و بودجه ریزی عملیاتی نوعی سیستم بودجه ریزی است که بر رابطه بین هزینه های انجام شده و نتایج تأکید دارد ولی اجرای نظام بودجه ریزی عملیاتی همواره با مشکلاتی روبرو خواهد بود. ما در این تحقیق سعی می‌کنیم موانع و مشکلات بودجه ریزی عملیاتی در بانکهای سپه استان یزد را بررسی کنیم و راه‌حلهایی را برای رفع این مشکلات ارائه دهیم.

1-2- بیان مسئله:

بودجه یکی از پدیده های بسیار مهم در مدیریت امروزی است که شامل ابعاد گوناگون سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، فنی و مدیریتی است. مسئله اصلی در نظام بودجه ریزی کارآیی نظام مربوط می باشد. بدین معنی که براساس اطلاعات موجود برگرفته از عملکرد سیستم جاری به چگونگی کارآیی و اثربخشی سیستم پی برده شود،منابع مورد نیاز اجرای برنامه ها شناسایی شود و در نهایت معیارهای سنجش و نظارت و کنترل بدست آید.

در کشور ما بررسی برخی شاخص های بودجه ای که نشاندهنده عدم توفیق مدیران مالی دولت در دستیابی به اهداف خود و هم چنین بی انضباطی های مالی موجب گردید که معاونت برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی را بر آن دارد که اصلاح نظام بودجه ریزی را کشور از سال 1380 در دستور کار خود قرار دهد و اصلاحاتی را با هدف پیاده سازی بودجه ریزی عملیاتی براساس قیمت تمام شده بعنوان جایگزین بودجه ریزی سنتی در ایران آغاز کند. با این وجود به رغم این تاکیدات و تلاشهای صورت گرفته آنچه که در عمل اتفاق افتاد صرفاً به تغییر طبقه بندی اقلام درآمدی و هزینه ای خلاصه شد.

با توجه به مطالبی که بیان گردید می توان دریافت که ضرورت توجه به موانع پیاده سازی
بودجه ریزی عملیاتی در دستگاههای اجرایی از اهمیت خاصی برخوردار می باشد. و در این تحقیق به همین موضوع پرداخته شده است و بودجه بانکهای سپه استان یزد که توسط مدیران و معاونین تهیه می گردد به صورت موردی بررسی گردیده و سعی گردیده تا مهمترین عواملی که مربوط به مشکلات پیاده سازی بودجه ریزی عملیاتی می باشند مورد بررسی و مطالعه قرار گیرند و همچنین راه کارهایی جهت کاهش موانع ارائه گردد. بنابراین سوال اصلی در این تحقیق این است که آیا عوامل مدیریتی بر مشکلات پیاده سازﻯ بودجه ریزی عملیاتی تاثیر معنادار دارد؟ و کدامیک از عوامل مدیریتی بر پیاده سازی بودجه ریزی عملیاتی تاثیر معنادار دارند؟ و همچنین این تحقیق درصدد است که اثبات نماید هر یک از عوامل محیطی، انسانی، و فرآیندی چه میزان تاثیر داشته و آیا عدم وجود هر کدام مانع اجرای موثر بودجه ریزی عملیاتی دربانکهای سپه استان یزد می گردد؟


فهرست مطالب:

پیشگفتار

فصل اول:کلیات تحقیق

1-1 مقدمه

1-2. بیان مسئله

1-3.ضروریت و اهمیت تحقیق

1-4.اهداف تحقیق

1-5.فرضیه های تحقیق

1-6.متغیرهای تحقیق

1-7.روش تحقیق

1-8.ابزار گردآوری داده های تحقیق

1-9.جامعه آماری و نمونه گیری

1-10.روش تجزیه و تحلیل داده ها

1-11.قلمرو تحقیق

1-12.تعاریف عملیاتی

1-13.محدودیتهای تحقیق

1-14.جمع‌بندی و نتیجه‌گیری

فصل دوم:پیشینه تحقیق

2-1 مقدمه

2-2.بودجه بندی و انواع روشهای بودجه بندی

2-2-1-تعاریف بودجه

2-2-2-مقاصد بودجه بندی

2-2-3-وظایف بودجه بندی

2-2-4-روشهای بودجه بندی

2-2-5-اساس بودجه بندی عملیاتی

2-2-6-تفاوت بین بودجه برنامه ای و عملیاتی

2-2-7-معایب و مزایای روش بودجه عملیاتی و سنتی

2-3. عوامل بودجه بندی

2-3-1-عوامل محیطی

2-3-2-عوامل فنی-فرایندی

2-3-3-عوامل انسانی

2-4.مبانی نظری بودجه عملیاتی

2-4-1-طرز تنظیم بودجه عملیاتی

2-4-2-چرا بودجه عملیاتی

2-4-3-بازدهی بودجه بندی عملیاتی

2-4-4-تجربه برخی از کشورها در اجرای نظام بودجه ریزی عملیاتی

2-4-4-1-کانادا

2-4-4-2-انگلیس

2-4-4-3-امریکا

2-4-4-4-ایرلند

2-4-4-5 هلند

2-4-5-مزایای بودجه بندی عملیاتی

2-4-6-بودجه بندی عملیاتی در بنگاههای فدرال

2-4-7-تجربیات بودجه بندی عملیاتی در کالیفرنیا

2-4-8-تحقیقات انجام شده در ایران وخارج

2-5 نتایج و جمع‌بندی

فصل سوم: روش تحقیق

3-1.مقدمه

3-2.روش تحقیق

3-3.اهداف تحقیق

3-4.فرضیه های تحقیق

3-5.متغیرهای تحقیق

3-6.جامعه آماری

3-7. نمونه‌گیری

3-8.روش گردآوری اطلاعات

3-9.روایی

3-10.پایایی

3-11- روش آزمون فرضیه ها

3-12 خلاصه و جمع‌بندی

فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده ها

4-1 مقدمه

4-2.نتایج توصیفی سؤالات عمومی پرسشنامه

4-3-نتایج تجزیه و تحلیل آزمون فرضیه اصلی

4-4- نتایج تجزیه و تحلیل آزمون فرضیه فرعی اول

4-5-نتایج تجزیه و تحلیل آزمون فرضیه فرعی دوم

4-6- نتایج تجزیه و تحلیل آزمون فرضیه فرعی سوم

4-7 نتیجه فصل

فصل پنجم:نتیجه گیری و پیشنهادات

5-1.نتیجه گیری کلی

5-2.پیشنهادها


فهرست جدول ها

جدول 2-1 : مزایا و معایب سیستم بودجه‌بندی عملیاتی و سنتی

جدول 2-2 : مطالعات انجام شده در زمینه بودجه‌ریزی عملیاتی در ایران

جدول 2-3 : مطالعات انجام شده در زمینه بودجه‌ریزی عملیاتی در خارج

جدول 3-1 : جامعه آماری و حجم نمونه آماری

جدول 4-1 : سابقه کار کارکنان بانک سپه استان یزد

جدول 4-2 : مدرک تحصیلی کارکنان بانک سپه استان یزد

جدول 4-3 : رشته تحصیلی کارکنان بانک سپه استان یزد

جدول 4-4 : پرسشنامه مربوط به فرضیه فرعی اول

جدول 4-5 : رتبه پرسشنامه مربوط به فرضیه فرعی اول

جدول 4-6 : پرسشنامه مربوط به فرضیه فرعی دوم

جدول 4-7 : رتبه پرسشنامه مربوط به فرضیه فرعی دوم

جدول 4-8 : پرسشنامه مربوط به فرضیه فرعی سوم

جدول 4-9 : رتبه پرسشنامه مربوط به فرضیه فرعی سوم

جدول 4-10 : اولویت بندی عامل انسانی بر اساس آزمون رتبه‌ای فریدمن

جدول 4-11 : اولویت بندی عامل فنی‌وفرآیندی بر اساس آزمون رتبه‌ای فریدمن

جدول 4-12 : اولویت بندی عامل محیطی بر اساس آزمون رتبه‌ای فریدمن

جدول 4-13 : رابطه بین رشته، تحصیلات و تجربه با عوامل مدیریتی

جدول 4-14: نتایج مربوط به فرضیه‌ها


فهرست نمودارها

نمودار4-1: سوابق کاری کارکنان بانک سپه استان یزد

نمودار4-2: تحصیلات کارکنان بانک سپه استان یزد

نمودار4-3: رشته تحصیلی کارکنان بانک سپه استان یزد

دانلود پاورپوینت کنترل بودجه و آشنایی با حسابداری بودجه ای

دانلود پاورپوینت ارائه کلاسی با عنوان کنترل بودجه و آشنایی با حسابداری بودجه ای در حجم 49 اسلاید همراه با تصاویر و توضیحات کامل ویژه ارائه کلاسی درس حسابداری دولتی رشته حسابداری
دسته بندی حسابداری
بازدید ها 113
فرمت فایل pptx
حجم فایل 425 کیلو بایت
تعداد صفحات فایل 49
دانلود پاورپوینت کنترل بودجه و آشنایی با حسابداری بودجه ای

فروشنده فایل

کد کاربری 19
کاربر

عنوان: دانلود پاورپوینت کنترل بودجه و آشنایی با حسابداری بودجه ای

دسته: حسابداری (ویژه ارائه کلاسی درس حسابداری دولتی)

فرمت: پاورپوینت

تعداد اسلاید: 49 اسلاید

این فایل در زمینه "کنترل بودجه و آشنایی باحسابداری بودجه ای"می باشد که در حجم 49 اسلاید همراه با تصاویر و توضیحات کامل با فرمت پاورپوینت تهیه شده است که می تواند به عنوان سمینار درس حسابداری دولتی رشته حسابداری مورد استفاده قرار گیرد. بخشهای عمده این فایل شامل موارد زیر می باشد:

تعریف بودجه

اجزای بودجه

تاریخچه بودجه در ایران

اصول بودجه

چهارده اصل بودجه

اصل سالانه بودن بودجه

اصل تقدم درآمد بر هزینه

اصل تعادل بودجه

اصل پیش بینی و تقدم

اصل وحدت بودجه

اصل تمرکز عایدات

اصل کاملیت یا جامعیت بودجه

اصل شاملیت یا تفصیل بودجه

اصل تخصص و عدم تخصیص بودجه

اصل انعطاف پذیری بودجه

اصل تحدیدی بودن بودجه

اصل تخمینی بودن در آمدها

اصل تنظیم بودجه بر مبنای عملیات

اصل تفکیک هزینه مستمر از غیر مستم

مراحل بودجه

مقایسه تصویب بودجه و سایر قوانین

مراحل تفضیلی اجرای بودجه

مراحل نظارت بر اجرای بودجه

طبقه بندی بودجه

طبقه بندی درآمدها

طبقه بندی هزینه ها

حسابداری بودجه ای

نحوه ثبت حسابهای بودجه ای

حساب اعتبارات مصوب

کسری و مازاد بودجه

نحوه ثبت تغیرات بودجه

تخصیص اعتبار

ثبت اعتبارات تخصیص یافته

بستن حسابهای بودجه ای

حسابداری بودجه ای در دستگاههای دولتی

بستن و انتقال و افتتاح حسابهای بودجه ای

گزارشهای بودجه ای

پاورپوینت تهیه شده بسیار کامل و قابل ویرایش بوده و به راحتی می توان قالب آن را به مورد دلخواه تغییر داد و در تهیه آن کلیه اصول نگارشی, املایی و چیدمان و جمله بندی رعایت گردیده است.

پاورپوینت بودجه بندی سرمایه ای (به همراه حل تشریحی تمرینات و مسائل)

عنوان دانلود پاورپوینت بودجه بندی سرمایه ای ( به همراه حل تشریحی تمرینات و مسائل) دسته مدیریت مالی فرمت پاورپوینت تعداد اسلاید 68 اسلاید این فایل در زمینه بودجه بندی سرمایه ای می باشد که می تواند به عنوان سمینار درس مدیریت مالی مورد استفاده قرار گیرد بخشهای عمده این فایل شامل موارد زیر است مفهوم بودجه بندی سرمایه ای فرایند بودجه بندی سرمایه
دسته بندی مدیریت
بازدید ها 56
فرمت فایل pptx
حجم فایل 121 کیلو بایت
تعداد صفحات فایل 68
پاورپوینت بودجه بندی سرمایه ای (به همراه حل تشریحی تمرینات و مسائل)

فروشنده فایل

کد کاربری 19
کاربر

عنوان: دانلود پاورپوینت بودجه بندی سرمایه ای ( به همراه حل تشریحی تمرینات و مسائل)

دسته: مدیریت مالی

فرمت: پاورپوینت

تعداد اسلاید: 68 اسلاید

این فایل در زمینه بودجه بندی سرمایه ای می باشد که می تواند به عنوان سمینار درس مدیریت مالی مورد استفاده قرار گیرد. بخشهای عمده این فایل شامل موارد زیر است:

مفهوم بودجه بندی سرمایه ای

فرایند بودجه بندی سرمایه ای

نحوه محاسبه جریانات نقدی حاصل از طرحهای سرمایه گذاری

روشهای ارزیابی طرحهای سرمایه گذاری

الف) روش خالص ارزش فعلی ( NPV )

ب) نرخ بازده داخلی یا درونی ( IRR )

دوره برگشت سرمایه

مقایسه سرمایه گذاریهای با عمر مفید متفاوت

تورم و بودجه بندی سرمایه ای

فرصتهای سرمایه گذاری مرتبط با هم

جیره بندی سرمایه ای

مبانی نظری بودجه اجرا و تصویب ان

مبانی نظری بودجه اجرا وتصویب ان
دسته بندی علوم انسانی
بازدید ها 8
فرمت فایل doc
حجم فایل 147 کیلو بایت
تعداد صفحات فایل 55
مبانی نظری بودجه اجرا و تصویب ان

فروشنده فایل

کد کاربری 19487
کاربر

توضیحات :

مبانی نظری بودجه اجرا وتصویب ان در 55 صفحه در قالب Word قابل ویرایش.

بخشی از متن :

بخش اول:مبانی نظری تحقیق

2-1) تاریخچه بودجه :

بودجه از نظر لغوی در قانون مالی ایران از کلمه بوژت فرانسوی ( Bouyette) گرفته و سپس در زبان انگلیسی بنام (Budget) اقتباس شده است و امروزه دیگر متداول فرانسویان نیست . )الماسی،1387 ، 15)

علت این امر آن است که رویه تنظیم بودجه و به تصویب رساندن آن در ابتدا از کشور انگلستان شروع شده است واژه بوجت یک واژه انگلیسی قدیم است و به کیفیت چرمی اطلاق می شده است که وجوه نقد را در آن نگهداری می کردند . بدین جهت ابتدا کیف چرمی که محتوی صورت دخل و خرج دولت انگلیسی بوده و وزیر دارایی انگلیس آنرا با خود به پارلمان می برده و صورتهای مخارج و درآمدهای مملکتی را از آن کیف خارج می کرده و برای نمایندگان پارلمان توضیح می داده که بعدها این واژه را از خود کیف به محتویات آن تغییر معنی داد. .( الماسی، 1387، 15)

قبل از انقلاب مشروطه چنین واژه ای در زبان فارسی بکار نمی رفته است و پس از آن چون قانون اساسی ایران از قوانین بلژیک و فرانسه ترجمه و اقتباس شده و این واژه نیز همواره از قوانین مالی فرانسه ترجمه و وارد قانون محاسبات عمومی ایران و زبان فارسی گشته است .برخی از تعاریفی که در بحث بودجه وجود دارد بر جنبه سیاسی بودجه تأکید دارد . در این دسته تعاریف ریشه اصلی تنظیم بودجه را باید در عامل سیاسی جستجو کرد . بودجه بعد از تشکیل حکومتهای پارلمانی شکل گرفت یعنی از زمانیکه حق نظارت مردم به صورت کنترل درآمدها و هزینه های دولت از طریق سازوکارهای نمایندگی مجلس تحقق یافت .( الماسی،1387 ، 39)

اهمیت دادن و تأکید بر نقش سیاسی بودجه باعث گنجاندن آن در اغلب قوانین اساسی حکومتهای پارلمانی و تصویب قوانین و مقررات مربوط به نحوه عملکرد بودجه تحت عنوان قانون محاسبات عمومی شده است . برخی دیگر از تعاریف بر جنبه های رشد اقتصادی و مالی بودجه تأکید دارند . این تأکید بعد از گذار از اقتصاد کلاسیک به اقتصاد نئوکلاسیک صورت پذیرفت . در این دوران با گسترش و اخذ فعالیتها و عملیات دولت حجم بودجه ها نیز به سرعت افزایش یافت و در نتیجه تغییر و تحولات بودجه ای نیز در دو زمینه نظری و عملی به شدت به تحولات اقتصادی مالی پیوند خورد .

دو پدیده مهم در طبیعت وجود دارد که از لحاظ ارتباط با فن بودجه نویسی بسیار اساسی بوده و علت وجودی بودجه را تبیین می کند .

ضرورت تهیه بودجه:

واقعیت اول: محدود بودن منابع اولیه و امکانات مادی موجود در طبیعت می باشد که مقادیر آن ثابت است و این محدودیت به افزایش جمعیت شدیدتر می شود .

واقعیت دوم: نامحدود بودن نیازهای انسان در زندگی اجتماعی است .

تضاد دو واقعیت مذکور نامعادله « منابع < نیازها » را به وجود آورده و مانعی را در راه تأمین حداکثر نیازهای انسان ایجاد کرده است .( الماسی،1387 ، 40)

انسان در مقابله با مشکل ارضای نیازهایش از قوه تعقل ، قدرت تجزیه و تحلیل و توان پیش بینی خود استفاده کرده و با توسل به برنامه ریزی تلاش کرده است تا با استفاده از حداقل منابع حداکثر بهره برداری را بدست آورده و به حد مطلوبی از نیازهایش دست یابد .او برای حصول این مقصود از ابزار بودجه ریزی استفاده می کند لذا بودجه به معنی عام آن تخصیص منابع و امکانات موجود برای تأمین حدمطلوب نیاز است .بنابراین از نظر علم مدیریت ، بودجه ریزی را فرآیند تخصیص منابع محدود به نیازهای نامحدود جهت کسب حد متناسبی از رضایت در تأمین نیازها می داند .

برای شناخت مفاهیم قانونی مربوط به بودجه،توجه به قانون اساسی ،قانون محاسبات عمومی کشور،قانون برنامه و بودجه،قانون برنامه توسعه اقتصادی،اجتماعی،فرهنگی،قانون وصول برخی از درآمدهای دولت و مصرف آن در مواردمعین،قانون مدیریت خدمات کشوری،قانون نظام هماهنگ پرداخت کارکنان دولت و سایر قوانین موضوعه ضرورت دارد.

بودجه دولت از لحاظ حجم و عظمت بزرگترین سند مالی و از لحاظ اهمیت مهمترین عامل مستقل و پویا در سطح اقتصادی است که جهت اداره و پیشرفت اجتماعی ، اقتصادی ، سیاسی ، فرهنگی و روابط بین الملل و در یک کلمه توسعه کشور بکار گرفته می شود . این سند از لحاظ مقدار نسبی و حجم و ترکیب اقلام درآمدها و هزینه ها حائز اهمیت بالایی است .

مطالبی که از نظر گذشت به صورت اجمالی در ارتباط با شکل گیری بودجه و جایگاه آن در حاکمیت مطرح گردید . از بودجه تعاریف متفاوتی مطرح گردیده است که هر حکومت و نظام اداری بنا به نوع دیدگاه و روش اجرای بودجه آن را تعریف کرده است . در زیر به برخی از تعاریف بودجه اشاره می شود:

2-1-1) تعاریف بودجه:

بر حسب تعریفی متعارف و اداری ، در گذشته بودجه حساب پیش بینی دخل و خرج یا درآمد و هزینه های دولت در یک سند مالی واحد برای یک دوره یکساله بود که به تصویب قوه مقننه می رسید و فاقد هرگونه اثرات پویا بر اقتصاد بود . .( الماسی،1387 ، 35)

بودجه عبارت است از یک طرح مالی که در آن نیازمندیهای پولی دولت بطور کلی برای مدت محدودی پیش بینی می شود . ماده 14 قانون برنامه و بودجه در این مورد مقرر کرده است بودجه و برنامه سالانه شامل فعالیتهای جاری و طرحهای عمرانی پیشنهادی دستگاههای وابسته به هریک از وزارتخانه ها باید قبل از ارسال به سازمان برحسب مورد به تایید وزیر مربوطه یا مجمع عمومی و یا بالاترین مسئول دستگاه رسیده باشد.(فرزیب،1376، 77)

2-1-2) تعاریف بودجه از دیدگاه قانونی :

در اینجا به دو مورد از تعاریف بودجه از دیدگاه حقوقی و قانونی اشاره می شود . اولین تعریف قانونی که از بودجه در نظام حقوق مالی ایران به عمل آمده است در ماده یک قانون محاسبات عمومی مصوب سال 1289به شرح زیر است:

بودجه سندی است که معاملات دخل و خرج مملکتی برای مدت معینی در آن پیش بینی و تصویب شده باشد . مدت مزبور را سند مالیه می گویند و عبارت است از یکسال شمسی .

بودجه کل کشور برنامه مالی دولت است که برای یکسال مالی تهیه و حاوی پیش بینی درآمد و سایر منابع تأمین اعتبار و برآورد هزینه ها برای انجام عملیاتی که منجر به وصول هدفهای دولت می شود.(الماسی،1387، 43)

در نهایت قانون محاسبات عمومی کشور مصوب سال 1366 هجری شمسی بودجه کل کشور را چنین تعریف می کند :

بودجه کل کشور برنامه مالی دولت است که برای یکسال مالی تهیه و حاوی پیش بینی درآمدها و سایر منابع تأمین اعتبار و برآورد هزینه ها برای انجام عملیاتی که منجر به نیل به سیاستها و هدفهای قانونی می شود و از 3 قسمت زیر تشکیل می شود :

  1. بودجه عمومی دولت که شامل :

الف) پیش بینی دریافتی و منابع تأمین اعتبار که بطور مستقیم یا غیرمستقیم در سال مالی قانون بودجه به وسیله دستگاهها از طریق حسابهای خزانه داری کل اخذ می گردد .

ب) پیش بینی پرداختهایی که از محل درآمد عمومی و یا اقتصادی برای اعتبارات جاری و عمرانی و اختصاصی دستگاههای اجرایی می توانند در سال مالی مربوط انجام دهند .

  1. بودجه شرکتهای دولتی و بانکها شامل پیش بینی درآمدها و سایر منابع تأمین اعتبار .
  2. بودجه موسساتی که تحت عنوانی غیر از عناوین فوق در بودجه کل کشور منظور می شود .

مطالبی که از نظر گذشت تعاریف مختلف از دیدگاههای مختلف در ارتباط با بودجه بود به لحاظ اینکه ما بتوانیم در ارتباط با بودجه ریزی و خصوصاً بودجه ریزی عملیاتی به تفضیل بحث نماییم لازم است ابتدا با بودجه ریزی و مراحل آن آشنا سپس راجع به بودجه ریزی عملیاتی وارد بحث شویم .

برای آشنایی با بودجه ریزی عملیاتی لازم است ابتدا بودجه ریزی برنامه ای را مورد بررسی قرار دهیم چرا که بودجه ریزی برنامه ای و بودجه ریزی عملیاتی تا حدود زیادی به هم شباهت دارد تا آنجا که برخی از محققین و نویسندگان از جمله واترسون این دو اصطلاح را بطور مترادف و یا همراه با هم آورده اند .در واقع عده ای بودجه ریزی عملیاتی را مرحله پیشرفته تری از بودجه برنامه ای می دانند .

2-1-3) مراحل بودجه ریزی در ایران:

در هر کشوری که بودجه آن از نظام پارلمانی پیروی می کند با تغییرات جزئی از چهار مرحله جداگانه تشکیل می شود که مجموع این چهار مرحله را دوره بودجه یا سیکل بودجه می نامند که عبارتند از: الف)مرحله تهیه و تنظیم و پیشنهاد بودجه. ب)مرحله تصویب بودجه. ج) مرحله اجرای بودجه. د) مرحله نظارت بر بودجه.

در کشور ما مراحل اول و سوم از وظایف قوه مجریه و مرحله دوم و چهارم از وظایف قوه مقننه است.(فرزیب،1387، 57)

2-1-3-1) مرحله تهیه،تنظیم و پیشنهاد بودجه:

تهیه و تدوین بودجه ، با ابلاغ بخشنامه بودجه آغاز و با ابلاغ قانون بودجه خاتمه می یابد.این قسمت مهمترین ،اساسی ترین و فنی ترین مرحله از مراحل بودجه است.لیکن این نکته قابل ذکر است که هرقدر بودجه به صورت علمی و فنی و دقیق تهیه شود،ولی دقیقا به مورد اجرا در نیایدنتیجه ای عاید نمی گرددو این مشکل اکثر کشورهای در حال توسعه می باشد.در ایران این مرحله با ارسال بخشنامه بودجه با امضای مقام رئیس جمهور یا معاون ایشان به تمام وزارتخانه ها،موسسات دولتی،شرکتهای دولتی و موسسات انتفاعی وابسته به دولت ،نهادهای انقلابی و کلیه دستگاههای اجرایی که به نحوی از انحاء از بودجه دولت منتفع می گردند ابلاغ می شود.در این بخشنامه سیاستهای کلی دولت به صورت کلان (بخشی،منطقه ای)حسب مورد طرح و پیام تصاویر عملکردکلان بخشهای مختلف اقتصادی-اجتماعی و در نهایت تصویر وضع مالی و تعیین سقف کلان بودجه عمومی دولت ،در قالب اعتبارات جاری و عمرانی مطرح می شودو در حقیقت محتوی کل بخشنامه پیام آور اوضاع اقتصادی و اجتماعی جامعه و سیاستهای مرتبط در جهت رفع موانع توسعه و سیاستها وخط مشی های لازم در قالب هدفهای برنامه میان مدت توسعه اقتصادی – اجتماعی است.

به همراه این بخشنامه دستورالعملهایی تقسیم شده به فرمهای مخصوص در جهت اخذ اطلاعات مالی و عملیاتی است در قالب مقرراتی برای وزارتخانه ها و موسسات دولتی و نهادهای انقلابی که دارای برنامه و فعالیتهای هزینه هستند ارسال می گردد و مهلت ارسال بودجه پیشنهادی دستگاهها موکدا تذکر داده می شود. این کار به منزله آغاز کار بودجه نویسی نمی باشد،بلکه دستگاههای اجرایی باید در طول سال مالی نسبت به جمع آوری اطلاعات مالی و عملیاتی اقدام نمایند.

ماده 14 قانون برنامه و بودجه در این مورد مقرر کرده است «بودجه و برنامه سالانه شامل فعالیتهای جاری و طرحهای عمرانی پیشنهادی دستگاههای وابسته به هریک از وزارتخانه ها باید قبل از ارسال به سازمان بر حسب مورد به تأیید وزیر مربوطه یا مجمع عمومی و یا بالاترین مسئول دستگاه رسیده باشد.»

اصل 52 قانون اساسی در مورد مراحل تهیه و تصویب بودجه چنین بیان می کند:

«بودجه سالانه کل کشور و ترتیبی که در قانون مقرر می شود از طرف دولت تهیه و برای رسیدگی و تصویب به مجلس شورای اسلامی تسلیم می گردد. هرگونه تغییر در ارقام بودجه نیز تابع مراتب مقرر در قانون خواهد بود.»

فهرست مطالب :

بخش اول: مبانی نظری تحقیق

2-1) تاریخچه بودجه

2-1-1) تعاریف بودجه

2-1-2) تعاریف بودجه از دیدگاه قانونی

2-1-3) مراحل بودجه ریزی در ایران

2-1-3-1) مرحله تهیه ، تنظیم و پیشنهاد بودجه

2-1-3-2) مرحله تصویب بودجه

2-1-3-3) مرحله اجرای بودجه

2-1-3-4) مرحله نظارت بر بودجه

2-1-4) بودجه ریزی برنامه ای

2-1-5) نظام بودجه ریزی مدیریت بر مبنای هدف

2-1-5-1) نظام بودجه ریزی مدیریت بر مبنای هدف در امریکا

2-1-6)نظام بودجه ریزی بر مبنای صفر

2-1-7) مزایای بودجه ریزی بر مبنای صفر در مقایسه با بودجه ریزی سنتی

2-1-8) نظام بودجه ریزی بر مبنای صفر در امریکا

2-1-9) نظام بودجه ریزی افزایشی

2-1-10) مزایا و معایب بودجه ریزی افزایشی

2-2) بودجه ریزی عملیاتی

2-2-1) تعریف بودجه ریزی عملیاتی

2-2-2)تعریف بوجه عملیاتی از دیدگاه کمیسیون هوور

2-2-3) انواع بودجه ریزی عملیاتی

2-2-4) مبانی قانونی بودجه ریزی عملیاتی

2-2-5) اجرای بودجه عملیاتی

2-2-5-1) حسابداری قیمت تمام شده

2-2-5-2) روش اندازه گیری کار

2-2-6) تحقق بودجه ریزی عملیاتی

2-2-7) اهداف بودجه ریزی عملیاتی

2-2-8) ویژگیهای بودجه ریزی عملیاتی

2-2-9) اصول و مفاهیم هزینه یابی محصول

2-2-10) فواید بودجه ریزی عملیاتی

2-2-11) الزامات بودجه ریزی عملیاتی

2-2-11-1) جلب موافقت و تعهد نقش آفرینان اصلی

2-2-11-2) تنظیم برنامه زمانی برای اجرا

2-2-11-3) تامین آموزشهای لازم

2-2-11-4) بررسی و توسعه برنامه های راهبردی

2-2-11-5) ایجاد سیستم اطلاعات و حسابداری قیمت تمام شده

2-2-11-6) ارزیابی عملکرد و گزارش نتایج

2-2-11-7) فراهم کردن زمینه های مدیریتی

2-2-11-8) اقدامات نهایی

2-2-12) موانع بودجه ریزی عملیاتی

2-2-13) بودجه ریزی عملیاتی در موسسه های آموزش عالی

2-2-14) محاسبه هزینه تمام شده فعالیتهای موسسه های آموزش عالی

2-2-15) مشکلات بودجه ریزی عملیاتی در موسسه های آموزش عالی

بخش دوم : پیشینه تحقیق

2-3-1) پژوهش اول

2-3-2) پژوهش دوم

2-3-3) پژوهش سوم

2-3-4) پژوهش چهارم